Tıbbi ve Aromatik Bitki Yetiştiriciliği Eğitimi

Tıbbi ve Aromatik Bitki Yetiştiriciliği Eğitimi

Günümüzde “tıbbi” ve “aromatik” bitkiler terimi genellikle birlikte kullanılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO)  tarifine göre hastalıklardan korunmak veya tedavi amacıyla bitkisel drogları veya karışımlarını, olduğu gibi veya bitkisel karışımlar halinde, etkili kısım olarak taşıyan bitmiş, etiketlenmiş ürünler veya müstahzarlar ‘’bitkisel İlaç ‘’ olarak tanımlanmaktadır.

Bitkisel ilacın elde edildiği bitkinin yetiştiği yer, mevsim koşulları, bitki kısımlarının toplanma zamanı gibi çok çeşitli faktörler, içindeki etken maddenin miktarını ve dolayısıyla etkinliğini değiştirebilmektedir. Kullanılacak bitkilerin standart miktarda etken madde içermeleri gerekmektedir. Herhangi bir yerden toplanan bitki aynı cins ve tür olsa dahi, içeriğindeki etken madde miktarı farklı olabileceğinden doz ayarlaması mümkün olamayacak ve amacına uygun bir tedavi yapılamayacaktır. Kurutma, paketleme, hazırlama ve depolama işlemlerinin standardize edilmesi son derece önemlidir.

Tıbbi bitkilerin etken maddeleri üzerine iklim, toprak, yükseklik, yöney, yapılan kültürel uygulamalar gibi pek çok faktör etki yapmaktadır. Dolayısıyla, söz konusu bu bitkilerin tarımının yapılmasıyla kalite bakımından standardizasyon da sağlanmış ve katma değeri yüksek bitkiler elde edilmiş olur. Türkiye’de kullanılan ve ticareti yapılan tıbbi bitkilerin tarımı istenilen seviyeye ulaşmamıştır. Bununla birlikte kültüre alma, çeşit geliştirme ve üretim çalışmaları son dönemde daha çok yapılmakta olup, doğadan toplamaların floraya verdiği ekolojik zararın hafiflemesine katkı sağlamıştır

Türkiye, coğrafi konumu, iklim ve bitki çeşitliliği, tarımsal potansiyeli, geniş yüzölçümü sayesinde tıbbi ve aromatik bitkiler ticaretinde önde gelen ülkelerden biridir.

Türkiye’de bir çok ülkeye kıyasla kayıtlı olan tıbbi ve aromatik bitki sayısı kısıtlıdır. İstenen kalitede ürün çeşitlerinin geliştirilmesi için ekim teknikleri belirlenmeli ve ekolojik koşullara uygun bölgelerde yetiştirilmelidir. Kaliteli hammadde bileşenlerine sahip tıbbi ve aromatik bitkilerin kimya, gıda ve kozmetik gibi sektörlerde katma değeri yüksek ürünler üretilmesi için araştırmalar yapılmalıdır. Kaliteli sağlık hizmetlerine doğru erişimin ve danışmanlığın sağlanması, planlamacılar tarafından doğru yönlendirilmelidir.

Tıbbi ve aromatik bitkilerin sürdürülebilir bir biçimde üretiminde doğal çevre, sağlıklı toplumlar ve ekonomik canlılık birbirini tamamlayıcı faktörlerdir.