Tıbbi Ve Aromatik Bitki Üretimi Yükseldi!
Tıbbi Ve Aromatik Bitki Üretimimiz 5 Kat Artışla 370 Bin Tona yükseldi
Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli, çevrimiçi olarak düzenlenen IV. Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Eğitimi Çalıştayına katıldı.
Tıbbi ve aromatik bitkilerin sadece tarım ve ormanı ilgilendiren bir faaliyet olmadığını, gıdadan sağlığa, kozmetikte turizme kadar birçok alanı ilgilendiren önemli bir sektör olduğunu belirten Pakdemirli, dünya nüfusunun yaklaşık %70’inin tedavi ve korunma amacıyla bu ürünleri tercih ettiğini söylemiş oldu.
Dünyada ortalama 425 bin civarında nebat olduğu, bunlardan 50 Bin ile 70 Bin kadarının tıbbi bitki türü olarak tanımlandığı dile getiren Pakdemirli, Dünya sıhhat Örgütü verilerine bakılırsa bugün dünyada kullanılan tıbbi bitki sayısının 20 Bin civarında bulunduğunu anlattı.
Bu bitkilerin 4.000’nin tedavi fakatçlı ilaç olarak kullanıldığını ifade eden Pakdemirli, Dünyada 2.000, Avrupa’da ise 500’e yakın tıbbi bitkinin ticaretinin yapıldığını ve senelik ekonomik değerinin de 115 Milyar Dolar civarında bulunduğunu dile getirdi.
Türkiye’nin biyolojik zenginlik bakımından önemli bir konumda olduğuna dikkati çeken Pakdemirli, ”3 gen merkezinin kesişme noktasında olan Türkiye, yaklaşık 4.000’i endemik, şu demek oluyor ki bu coğrafyaya has olmak üzere, toplam 12 bin bitki türüne ev sahipliği yapıyor. Başka bir ifadeyle, Avrupa kıtasından daha fazla biyolojik çeşitliliğe sahip bir ülkeyiz. Tıbbi ve aromatik bitkiler yönünden ise zengin bir potansiyele, üretim için uygun iklim ve habitatlara sahibiz. Bu zenginliğimiz içinde 1.700 civarında nebat, tıbbi özellik taşımaktadır. Bunun 500’ünü tıbbi ve aromatik nebat olarak değerlendiriyoruz. Bu veriler bize, dünya üzerindeki tıbbi bitkilerin yaklaşık %6’sının ülkemizde bulunduğunu göstermektedir. Ülkemiz, hem doğadan toplanan defne, kekik, adaçayı benzer biçimde ürünlerde, aynı zamanda kültürü yapılan kimyon, anason, nane, rezene şeklinde ürünlerde geniş bir popülasyona sahiptir. Ek olarak, Asya ile Avrupa arasında bir köprü konumunda bulunan Anadolu, bu bitkilerden yararlanma mevzusunda da zengin birikime haizdir. Ülkemizin haiz olduğu bu zenginliği, daha yüksek katma değere çevirmesi ve bu pazardan daha yüksek hisse alması son derece önemlidir” dedi.
”Tıbbi Ve Aromatik nebat Üretimimiz 5 Kat Artışla 370 Bin Tona yükseldi”
Son 18 yılda tıbbi ve aromatik bitki ekiliş alanının 2 kat artışla 1,7 milyon dekara,
üretiminin ise 5 kat artışla 370 bin tona terfi ettiğini belirten Pakdemirli, ”İhracat değerimiz 105 Milyon Dolardan 4 kat artışla 404 Milyon Dolara ulaştı. Kekik ve defne ihracatında dünya lideriyiz. Dünya defne ihtiyacının %90’ını hepimiz karşılıyoruz. Yine, kimyon, adaçayı, biberiye ve anasonda da önemli bir tedarikçi konumundayız” diye mevzuştu.
Son 2,5 yılda Anadolu Adaçayı, Dağ Çayı, Ekinezya, Kekik, Oğulotu, Şevketibostan, Tıbbi Adaçayı, Kapari türlerinde toplam 11 yeni çeşit geliştirdiklerini ifade eden Pakdemirli, ”Biyolojik çeşitliliğe dayalı geleneksel bilginin kayıt altına alınması projesiyle, ülkemizdeki ürünlere ilişkin bilgilerin derlenmesi ve veri sisteminin oluşturulmasını sağlamış olduk. Bu sistem yardımıyla, elimizdeki ortalama 2 milyon veriyle tıbbi ve aromatik bitki çalışmalarına ciddi data kaynağı sağlıyoruz. Bakanlığız araştırma enstitülerince, tıbbi aromatik bitkiler konusunda toplama, kültüre alma, adaptasyon, çeşit geliştirme benzer biçimde çalışmalar yürütülüyor. Böylece, yok olma ihtimali olan bitkileri koruma altına alarak, sürdürülebilir üretimini teşvik ediyoruz. 2004′ den bu yana Kamu özel sektör ve Üniversiteler tarafınca 20 türde toplam 71 tescilli çeşit geliştirildi. Bunun 16 türdeki 33 çeşidinin tescili Bakanlığımız araştırma enstitülerimiz tarafından yapıldı. Ayrıca, Tohum Gen Bankamızda 264 türe ait 2.641 tıbbi ve aromatik nebat örneğini de koruma altına aldık” değerlendirmesinde bulunmuş oldu.
Bakanlık olarak, tıbbi aromatik bitkilerin hem üretimini aynı zamanda katma kıymetini artırmak amacıyla çok sayıda destek ve hibe verdiklerini anlatan Pakdemirli, şöyle konuştu:
”İyi tarım ve organik tarım kapsamında yer edinen tıbbi ve aromatik bitki üreticilerine dekar başına bireyselde 40 Lira, grup sertifikasında ise 20 Lira destek veriyoruz. 2008 yılından bu yana iyi ziraat uygulamaları kapsamında yaklaşık 696 bin dekar alanda 71 Milyon Lira destekleme ödemesi yaptık. Bunun, alan olarak nerede ise tüm bunlarnı (628 Bin dekar), destek miktarının da 41 milyon Lirasını son 2,5 yılda ödedik. 2013 yılından bugüne dek ise organik ziraat olarak bu ürünleri yetiştiren üreticilere 58 bin dekar alanda 2,7 Milyon Lira organik tarım desteği verdik. TARSİM ile tıbbi aromatik bitkilerin büyük bölümünü dolu zararı kapsamında sigorta teminatı altına aldık. Ayrıca, yağ gülü için de isteğe bağlı don zararı güvenceı verdik. Kırsal kalkınma destekleri kapsamında, tıbbi aromatik bitkilerin işlenmesi, depolanması ve paketlenmesine önemli hibeler sağlıyoruz. Yeni tesis, teknoloji yenilenmesi, alternatif enerji kaynaklarının üretilmesi ve kullanılması, sulama sistemleri kurulması ve alet ekipman alımlarına %50 oranında bağışlama desteği veriyoruz. Bugüne dek; 104 adet Projeye 30 Milyon Lira, Genç Çiftçi projesi ile 209 tıbbi ve aromatik bitkiler projesine 6,3 Milyon Lira hibe desteği ödedik. TKDK-IPARD destekleri kapsamında son 2,5 yılda 1.860 projeye 111 Milyon Lira destek ödeyerek kırsalda 234 Milyon Lira yatırım yapılmasını sağladık. Isparta’da hayata geçirdiğimiz Gülanta Projesiyle minik işletmeler ve çiftçiler için ortak başvuru modelleri geliştirilmesini sağlamış olduk. ORKÖY projeleri kapsamında 18 yılda 306 tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliği projesine 9,1 Milyon Lira destekleme ödemesi yaptık. Gene, Orman Genel Müdürlüğümüz tarafınca yürütülen “Tıbbi ve Aromatik Bahçeler fiil Planı” içerisinde yaklaşık 1, 7 milyon fidan dikimiyle yöre halkının gelirine 3 Milyon Lira meblağında ilave katkı sağladık. Bunun yanında, gelir getirici türlerde 15 milyon fidan üretimi yaparken son 2,5 yılda artan talebi karşılamak adına yıllık fidan üretimimizi 25 Milyon adede çıkarttık. 2002 yılında 31 bin ton olan odun dışı orman ürünleri üretimimiz 825 bin tona ulaştı. 2023 hedefimiz ise 1,2 milyon tondur. Böylece, orman köylümüze 2019 yılında 700 Milyon Lira, bu yılda 800 Milyon Lira katkı sağladık. 2023 yılı hedefimizi ise 1,1 Milyar Lira ilave katkı olarak belirledik. Odun dışı orman ürünleri üretimi kapsamında kırsalda yaklaşık 25 Bin fert istihdam imkanı getirdik. Odun dışı orman ürünlerinde 2019 senesinde, ülke ekonomimize 5 Milyar Lira, bu yılda 6 Milyar Lira katkı sağladık. 2023 yılı hedefimiz ise 9 Milyar Liradır. 2013 yılındaki 438 Milyon Dolar odun dışı orman ürünleri ihracatımız da bu seneki hedefimiz 1 Milyar 350 Milyon Dolar. 2023 hedefimiz ise 2 Milyar Dolardır.”
Tıbbi ve aromatik bitki üretimini artırmak ve uluslararası pazarlarda biyolojik çeşitliği avantaja dönüştürmek amacıyla 2015 senesinde 25 ilde başlattıkları “Itrî ve Tıbbî Bitkiler ile Boya Bitkileri Yetiştiriciliğinin Geliştirilmesi Projesi”ni bu yıl 40 ile yaygınlaştırdıklarını kaydeden Pakdemirli, Hatay’da Türkiye’nin ilk Tıbbi ve Aromatik Müzesi’nin kurulmasına da katkı sağlamış olduklarını dile getirdi.
Bakan Pakdemirli, İzmir ili Kınık ilçesinde tıbbi ve aromatik bitkilerin üretilmesi, işlenmesi ve paketlenmesi ile ilgili tesislerin de yoğun olarak yer alacağı 1.228 dekar alanda 3.000 bireyin istihdam edileceği Tarıma Dayalı İhtisas Organize sanayi Bölgesinin kuracaklarını da söylemiş oldu.
”Tıbbi Ve Aromatik nebat Üretimi Karlı Bir İş, Girişimcilerimizi Desteklemeyi Sürdüreceğiz”
Tıbbi ve aromatik üretmenin karlı bir faaliyet olduğunu dile getiren Pakdemirli, ”10 dekarlık bir alanda adaçayı üretmenin maliyeti ortalama 10.184 Lira iken, net karı 17.766 Lira’dır. Kekik üretimini maliyeti 11.506 Lira iken, net karı 17.442 Lira’dır. Gene, Tıbbi nane üretiminin maliyet 17.907 Lira iken net karı 27.433 Lira’dir. İşte bu şekilde; karlı, faydalı ve verimli bir sektörden bahsediyoruz. Buradan tüm girişimcilerinin yanında olduğumuzu ve onlara her türlü desteği sağlayacağımı da özellikle belirtmek isterim” dedi.
Bakan Pakdemirli, tıbbi ve aromatik bitkilerin önemini gündeme getirmesi ve verdiği destek dolayısıyla Cumhurbaşkanımızın eşi Sayın Emine Erdoğan hanımefendiye teşekkür etti.
Tıbbi ve aromatik bitkiler konusunda 2015, 2016 ve 2018 yıllarında toplam 3 çalıştay yapıldığını dile getiren Pakdemirli, bugün süregelen ve iki gün sürecek çalıştaya 77 Akademisyen, 20 STK, 121 özel sektör temsilcisi ve 260 kamu kurum ve kuruluş yetkilisi olmak üzere ortalama 500 ferdin katılım sağlayacağını da sözlerine ekledi.